DZIECI!

 

Źródło: Yad Vashem

Pola Krongold

 

Zobacz: Pola i Baruch Krongold

1945. Nie koniec, nie początek

 

Drogiej Łajce

 

Goście Radia Ostrowiec

Radio Ostrowiec · Gość Radia Ostrowiec - Anna Boroń i Wojciech Mazan

Portrait of the Katz family

Portrait of the Katz family in Ostrowiec, Poland.

Standing in the back, from left, are: Izak; a cousin and Moniek. Seated from left are: Rubin, the donor; an aunt from Germany; her son; Mosze; Gila and Fela Katz.

Date: 1938
Locale: Ostrowiec, [Kielce] Poland
Variant Locale: Ostrowiec Swietokryzski, Ostrovets
Photo Credit: United States Holocaust Memorial Museum, courtesy of Rubin Katz

Biography

Rubin Katz is the youngest son of Mosze and Gila Katz. He was born October 8, 1931 in Ostrowiec, Poland. Rubin had five siblings: Moniek, Izak, Lejzer, Abram and Fela. During the German occupation the family remained in Ostrowiec until the liquidation of the local ghetto in March 1943. At this time Rubin went into hiding in the surrounding countryside. He was soon discovered and taken to the Ostrowiec labor camp, where he was hidden for several months by a family inside the camp. In November 1943 Rubin went to Warsaw, where he lived in hiding under the assumed identity of Stefan Teodor Wojs. He was liberated in Wlochy, a village outside of Warsaw, in January 1945. After the war Rubin returned to his hometown, where he learned that his mother and three of his siblings, Lejzer, Abram and Fela, had also survived. The following year on March 29, 1946, Rubin joined a children's transport to London.

Source: USHMM

Polonia

 

Chłopiec, który przeżył Auschwitz

 

CHŁOPIEC, KTÓRY PRZEŻYŁ AUSCHWITZ
Levi Lerman był wesołym i psotnym chłopcem ze wsi Ostrowiec. Miał zaledwie 14 lat, gdy jego życie przybrało niewyobrażalny obrót wraz z wybuchem II wojny światowej w 1939 roku, kiedy to wojska nazistowskie napadły na Polskę i zajęły jego rodzinne miasto. W ciągu bolesnego sześcioletniego okresu Levi musiał zmierzyć się z ciężkim życiem w getcie w Ostrowcu, z wyniszczającymi stratami, wyczerpującą pracą przymusową i niezliczonymi transferami do obozów koncentracyjnych, w tym do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Pośród tej męki płonął w niej tylko jeden płomień: niezachwiana wola życia i ochrony ojca, która pozwoliła jej, wbrew wszelkim przeciwnościom, przetrwać. 

LERMAN ADRIANA
Urodziła się 3 listopada 1971 roku w Buenos Aires w Argentynie. Jest pisarką, badaczką specjalizującą się w Holokauście, nauczycielką hebrajskiego i farmaceutką. W swojej pierwszej książce, The Pain of Being Alive Editorial El Ateneo z 2022 roku, udało mu się odkryć przeszłość swojego dziadka Salomóna Lermana w czasach nazizmu. Dzieło zyskało wielkie uznanie zarówno w Argentynie, jak i za granicą. Od tego czasu Adriana poświęciła się prowadzeniu krajowych i międzynarodowych konferencji, rozpowszechnianiu historii swojej rodziny w czasie Holokaustu oraz nauczaniu o konsekwencjach dyskryminacji i nienawiści. We wrześniu 2023 roku Adriana Lerman została wyróżniona przez legislaturę Buenos Aires za wkład jej opowieści o dziadku imigrancie, które odzwierciedlają jego walkę i odporność. W listopadzie 2023 r. społeczność Benei Tikva wyróżniła jej pracę na rzecz odzyskiwania historii swoich przodków i otrzymała nagrodę Jai za wkład w zachowanie pamięci o Holokauście. Została wyróżniona jako osoba niezwykle zaangażowana, która, pracując nad obszernym archiwum dokumentów pozostawionych przez dziadka, zdołała zrekonstruować historię, która naznaczyła jej rodzinę: ból i stratę, jakich doświadczyła w czasach nazizmu. Jej determinacja i pasja do swoich początków doprowadziły ją do napisania drugiej książki, The Boy Who Survived Auschwitz Editorial El Ateneo, 2025, w której ujawnia pełną historię swoich jedynych żyjących krewnych z obozów koncentracyjnych, oddając hołd zarówno im, jak i ofiarom nazizmu.

Język hiszpański
Rok wydani 2025
Liczba stron 192

Źródło: CHŁOPIEC, KTÓRY PRZEŻYŁ AUSCHWITZ - ADRIANA LERMAN - Księgarnie SBS

Pobierz mapę / Download map

 Pobierz mapę "OSTROWCE" (PDF)

Download map "OSTROVTSE" (PDF)

Russ. Polen

 

Źródło: Allegro

Utwory muzyczne

Utwory muzyczne rebego z Kojzmera (Sandomierza) - rabina Aleksandra Zisze Ajzensztadta - pochodzące z rękopisów ukrytych przy ul. Siennieńskiej 54 (dziś 28) w Ostrowcu, odnalezionych po wojnie przez jego syna Amnona Ajzensztadta i opublikowanych w książce „Endurance: Chroniclesof Jewish Resistance”, 1987.

Utwory we współczesnej interpretacji Magdaleny Pałgan-Wróbel. 

„Rativeh Unz, Got” (Save Us o Lord)

„Zochraynu Lechayim” (Remember Us for Life)

„Ono Adonoy”  (We Pray Three O Lord)

„Vehoyo Bayom Hahu”

„Itzu Eitzu Vesufor”

„Kad Ayil Shabatoh” 

 Aramejska mistyczna modlitwa piątkowa 

w interpretacji muzycznej rabina A.Z. Ajzensztadta

Rabin Aleksander Zisze Ajzensztadt, znany jako Rebe z Sandomierza,
w styczniu 1943 r. został deportowany z Ostrowca do Treblinki.

Skrzypce: Magdalena Pałgan-Wróbel

Źródło: Amnon Ajzensztadt, Endurance: Chronicles of Jewish Resistance, 1987

Syn rabina nosił mundur SS, aby ratować Żydów

 

Extracted Article Text (OCR): The Toronto Star from Toronto, Ontario, Canada - Toronto Star Archive

Mapa "Ostrowce" - relacje

 

Ślady po mezuzach

 

Źródło: MI POLIN MEZUZA CENTER

W sprawie rabina Halsztuka

 

1) Akt małżeństwa z pierwszą żoną

Urząd Stanu Cywilnego Okręgu Bóżniczego Warka Akt małżeństwa nr 5/1875 Warka dnia 16.02.1875 Majer Hil Halsztuk kawaler 21 lat syn Abrama Icka i Hany Abramówny małżonków Halsztuk przy rodzicach piekarzach w Osadzie Sobienie-Jeziory zamieszkały, z Maryą Ruchlą Roter panną 21 lat, córką Abrama i Hudesy z Brunsztejnów, przy rodzicach w mieście Warce zamieszkałą. 

(W niektórych artykułach w internecie napisano, że urodzony w Sawinie. Ten Sawin to może być przekręcona/źle odczytana z rosyjskiego nazwa miejscowości Sobienie-Jeziory.)

2) Załączniki do pierwszego aktu małżeństwa

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/2966940

(W podanej wyżej jednostce znajdują się załączniki do akt małżeństw. Powinien tam być odpis aktu urodzenia rabina. Materiał niedostępny w internecie, ale można zamówić z archiwum państwowego w Radomiu. Wystarczy poprosić o skan aneksów do aktu 5/1875. Podejrzewam, że oryginalny akt urodzenia nie zachował się, ale odpis będzie przepisany słowo w słowo.)

3) Akt urodzenia pierwszej żony

Urząd Stanu Cywilnego Okręgu Bóżniczego Warka Akt urodzenia nr 7/1854 Rother Marya Ruchla ur. W Warce 28.12.1853

4) Akt małżeństwa z drugą żoną

Urząd Stanu Cywilnego Okręgu Bóżniczego Piotrków Trybunalski akt małżeństwa nr 17/1880 

Piotrków 17.04.1880 Majer Chil Halsztuk, wdowiec 27 lat, syn Abrama Icka i Hany z Kupermanów z Ruchlą Maryą Szydłowska, panną, 17 lat córką Borucha i Dwojry z Rozenbergów urodzona i zamieszkała w Piotrkowie.

5) Załączniki do drugiego aktu małżeństwa

https://www.szukajwarchiwach.gov.pl/jednostka/-/jednostka/10043072

(Tu powinien być do zamówienia odpis aktu zgonu pierwszej żony. Ponownie oryginał raczej się nie zachował)

6) Akt urodzenia drugiej żony

Urząd Stanu Cywilnego Okręgu Bóżniczego Piotrków akt urodzenia nr 137/1863 Szydłowska Ruchla Marya ur. w Piotrkowie 18.08.1863

7) Akt zgonu rabina

Akta stanu cywilnego Okręgu Bóżniczego w Ostrowcu akt zgonu nr 22/1928 Halsztuk Majer Chil zmarł 11.03.1928 w Ostrowcu w domu nr 3 przy ulicy Bagno 

 8) Akt zgonu drugiej żony

Akta stanu cywilnego Okręgu Bóżniczego w Ostrowcu akt zgonu nr 72/1941 Halsztuk Ruchla Maria zmarła na zwyrodnienie mięśnia sercowego dnia 7.04.1941 w Ostrowcu w domu nr 17 przy ulicy Zatylnej

Dzięki uprzejmości Pawła.