wtorek, 27 listopada 2018

Sprawiedliwy Marian Krycia

Z radością informuję, że podczas uroczystej ceremonii, która odbyła się w 80-tą rocznicę wydarzeń Nocy Kryształowej [8.11.2018], w Synagodze Pod Białym Bocianem we Wrocławiu, odebrałam z rąk J. E. Ambasador Izraela w Polsce p. Anny Azari medal i dyplom Sprawiedliwy wśród Narodów Świata, przyznane w marcu 1979 roku mojemu zmarłemu Ojcu Marianowi Krycia.

Wśród zaproszonych gości obecni byli J. M. pp. Rektorzy Politechniki Wrocławskiej, której absolwentem 1956 r. był Ojciec, obecny rektor prof. Cezary Madryas, prorektor prof. Jerzy Jasienko oraz były rektor prof. Wacław Kasprzak, jak również archiwiści PWr. p. Barbara Brandt-Golecka, p. Tomasz Broczek i p. Hanna Langner-Matuszczyk, dzięki którym właśnie ukazała się monografia "Aby pamięć przetrwała. Pracownicy i studenci Politechniki Wrocławskiej, którzy przeszli przez niemieckie obozy koncentracyjne i zagłady 1939-1945" poświęcona odnalezionym 107. byłym więźniom hitlerowskich obozów, którzy po wojnie związali swoje losy z Politechniką Wrocławską.

Wśród tych 107. biogramów jest również ten dotyczący mojego Taty. Jest jedyną osobą w tym gronie uhonorowaną tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.

Jestem niezmiernie dumna z tego powodu, Ojciec zrobił mi i mojej rodzinie ogromną niespodziankę po prawie czterdziestu latach od swojej śmierci.
Załączam kilka zdjęć z uroczystości.

Serdecznie pozdrawiam
Janina Kańczuga
Wrocław

Od lewej: J. M. obecny rektor PWr. prof. dr hab. inż. Cezary Madryas, J. E. Ambasador Izraela w Polsce p. Anna Azari, Janina Kańczuga, J. M. prorektor PWr. prof. dr hab. inż. Jerzy Jasieńko, dr Hanna Langner-Matuszczyk - adiunkt PWr, obecnie archiwum PWr., Hanna Kańczuga, Agnieszka Kańczuga, Jacek Kańczuga i J. M. były rektor PWr. prof. dr hab. inż. Wacław Kasprzak.
Fot. Krzysztof Mazur.
Fot. Krzysztof Mazur

Fot. Krzysztof Mazur.

Fot. Krzysztof Mazur.

Historia uratowania przez Mariana Krycię z ostrowieckiego getta Szlomo i Bronisławy Rubinsztajn oraz Chaniny i Marii Szerman (Malachi) jest opisana na stronach: Instytutu Yad Vashem, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, oraz w wydanej przez Politechnikę Wrocławską w/w monografii.

Zobacz także: Marian Krycia - Sprawiedliwy wśród Narodów Świata
Audycja Radia Kielce "Jedyny przyjaciel - Marian Krycia"

środa, 21 listopada 2018

Fotografie Stefana Czarneckiego

NN, lata 30.

Ostrowiec, dokładna lokalizacja nieznana, nie istnieje [?], lata 30.

Ostrowiec, Osoby nieznane, miejsce nieznane, lata 30.

Widok od parku miejskiego na stare miasto, po lewej ciemny budynek z łamanym dachem - synagoga ostrowiecka, po lewej stronie od niej - cheder, poniżej - mykwa, poza tym zabudowa ul. Młyńskiej (poniżej skarpy) i ul. Starokunowskiej (powyżej), obecnie żaden z widocznych budynków nie istnieje, lata. 30.

Ostrowiec, Osoby nieznane, mykwa [?], lata 30.

j.w.

Ostrowiec, widok od ul. Młyńskiej w stronę alei 3 Maja, od prawej łukiem płynie rzeka Młynówka,
w głębi po lewej kamienica Rosseta, w centrum wieża straży pożarnej, lata 30.

Stefan Czarnecki (1906-1978)
Urodził się w Szewnie, gdzie spędził dzieciństwo. Miał czterech młodszych braci. Jako dorosły człowiek zamieszkał w Ostrowcu Świętokrzyskim przy ul. Iłżeckiej. Do wybuchu II wojny światowej pracował w kancelarii notarialnej. Miał dobre stosunki z ostrowieckimi Żydami, gdyż chętnie pomagał im w sprawach prawnych. Dzięki temu mógł ich swobodnie fotografować. Prezentowane zdjęcia pochodzą z lat 30. XX wieku. W 1943 roku [?] Stefan Czarnecki wraz z rodziną przeprowadził się na ul. Siennieńska. Po wojnie był pracownikiem Wydziału Finansowego w Magistracie. Fascynowała go historia, literatura, w szczególności twórczość Stefana Żeromskiego.

Dzięki uprzejmości Doroty Kowalczyk, wnuczki Stefana Czarneckiego

czwartek, 8 listopada 2018

Erlich w Ostrowcu

Fotografie wykonane przez Nysuma Erlicha, następcy Dawida Erlicha, pierwszego ostrowieckiego fotografa zawodowego.

Oprócz Końskich miejscami lokalizacji stałych zakładów fotograficznych stały się również: Ostrowiec Świętokrzyski, Dawid Erlich – po 4 VI 1897.; Staszów, Abram Rozenberg – po 21 V 1899 r.; Opatów, Jakub Krakowski – po 4 III 1900 r.; Sandomierz, Aleksandra Korolewa – po 26 VII 1900 r.; Białobrzegi, Lejzor Pinkus i Hersz Reifman – po 13 III 1914 r. Pamiętajmy wreszcie, iż w końcu XIX w. nadal czynny był w Sandomierzu Marcin Kasiewicz.
[…]
Często jednak zajęcie się fotografią przedstawiane jest władzom jako konieczność życiowa. Żyd Erlich prosi o zezwolenie na otwarcie zakładu fotograficznego w Ostrowcu Świętokrzyskim w 1897 r., gdyż nie ma z czego utrzymać siebie i rodziny (przyp. 114 – AP Radom, KGR, sygn. 1136.).
[…]
Oprócz istniejących filii wydaje się, iż wszyscy stali fotografowie zawodowi w omawianych guberniach prowadzili wzorem swoich poprzedników z okresu wcześniejszego działalność fotograficzną w terenie. […] 11 II 1914 r. ostrowiecki fotograf Erlich uzyskuje zezwolenie na wykonywanie zdjęć osób i grup w miastach i miejscowościach powiatów iłżeckiego, koneckiego i opatowskiego.

Źródło: „Fotografia w Guberniach Kieleckiej i Radomskiej w latach 1839-1918”, Maciek Janik [w:] Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach, tom 15, Kraków 1990, s. 85-140

środa, 7 listopada 2018

Rabbi's grave desecrated



Prominent Polish rabbi's grave desecrated in Poland

After attack on a Gdansk synagogue on Yom Kippur, unidentified suspects desecrate grave of 19th and 20th century Hassidic leader Rebbe Yechiel Meir of Ostrowiec.

Itamar Eichner |Published:  09.23.18 , 09:24

Unidentified vandals desecrated the grave of a the prominent 19th and 20th century Hassidic rabbi, Rebbe Yechiel Meir, who was appointed rabbi of the south-central Polish city of Ostrowiec.
 
The gravestone in the city was recently erected by the rebbe's descendants and by Jewish Holocaust survivors from the city, with the assistance of the "J-nerations", an organization working to preserve the remnants of the Jewish communities in Poland and elsewhere in Europe.

This is the second case of anti-Semitism in Poland reported over the past week, after a man threw a stone into a synagogue in Gdansk on Yom Kippur.

The desecrated gravesite is situated in the Jewish cemetery which has been turned into a public park, used by local residents to walk their dogs daily. It is not unusual for the dogs to defecate on the Jewish graves.

Meir Bulka, the founder of “J-nerations” who visited the cemetery this week, noticed that the gravesite of the rabbi, who passed away 90 years ago, was vandalized by drunkards who shattered the windows of the mausoleum and struck the walls with hammers. Several glass bottles were also smashed at the site.

Bulka called the police who said that they routinely patrol the area.

The Ostrowiec cemetery is at the center of a lawsuit submitted by Bulka against the state, demanding that Poland take responsibility for the desecration of the cemetery and the violation of Jews’ sensitivities. Bulka has also urged authorities to prevent further acts of vandalism.

“The Poles cannot understand that it is important for us to preserve the cemetery. They only respect Catholic cemeteries," Bulka said. “As far as they are concerned, it is just another place for dogs to defecate.

“We are witnessing a rise in anti-Semitism on a daily basis. Under these circumstances it is not possible to preserve the thousand-year heritage of Polish Jewry. On the one hand the government turns a blind eye to vandalism against Jews; on the other hand, tales of Holocaust heroes which have been refused recognition by Yad Vashem due to inconsistencies in the testimonies are circulating,” Bulka said.