Marian Kacała "Ryś II"
Kazimierz Baran "Rzepka"
red. W. R. Brociek
Ostrowiec 2014
s. 90-92
DODATEK
Oświadczenie
Kazimierza Barana (1)
Ja, Kazimierz Baran,
urodzony dnia 9 I 1904 r., we wsi Jędrzejowice, ówcześnie powiat opatowski,
woj. kieleckie, w okresie okupacji członek PPS-WRN obwodu
ostrowiecko-opatowskiego, oświadczam, że w zasięgu mojej działalności
konspiracyjnej – następujący towarzysze z PPS-WRN ukrywali i ratowali Żydów.
1. We wsi Podszkodzie (ok. 5 km od Ostrowca), pow. opatowski, towarzyszka
Golcowa ukrywała dwóch Żydów. W październiku 1944 r. gestapo „oczyszczając” tereny
przyfrontowe wykryło u Golcowej tych Żydów. Wg jednej wersji została wywieziona
do obozu koncentracyjnego, z którego już nie wróciła, wg drugiej – została też
na miejscu zastrzelona. Zdaje się, że mąż jej Golec Józef jeszcze żyje i
mieszka w okolicy Ostrowca. Po wykryciu Żydów był on aresztowany, ale po pewnym
czasie zwolniono go. O ukrywaniu przez Golcową Żydów pisze Władysław Zwiejski
ps. Jaruga (komendant BCh. na powiat opatowski) w swej książce pt. „Walczyli w
Chłopskich Batalionach” (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1964 r.), s. 26:
W październiku w Podszkodziu w zabudowaniach Golcowej żandarmi odkryli
dwóch Żydów, których zastrzelili na miejscu. W zabudowaniach tych w różnym
czasie przechowywali się i inne osoby. Golcowa była w kontakcie z działaczem
WRN Bojanowskim (Dobiesławem Damięckim), ukrywającym się po zabójstwie aktora
Igo Syma, znanego agenta niemieckiego.
2. W sąsiedniej wsi Olszówka towarzysz Nowak [Józef] ukrywał trzech
Żydów. W czasie prowadzonej przez żandarmów obławy Żydzi ci w ostatnim momencie
zdołali uciec. Tow. Nowak został aresztowany i rozstrzelany w jednej z
egzekucji.
Poza
tym wiadomym mi było o następujących wypadkach ukrywania Żydów:
1. Śliwka Andrzej ze wsi Podszkodzie przechowywał dziewięciu Żydów.
2. Błaszczak Stanisław ze wsi Chmielów przechowywał ośmiu Żydów.
3. Madej Józef z tej samej wsi przechowywał kilkunastu (17) Żydów.
4. Krasa Stanisław ze wsi Częstocice przechowywał młodą Żydówkę.
5. Małek ze wsi Chmielów przechowywał Żydówkę, z którą się po tym ożenił.
Oświadczenie Kazimierza Baran (2)
W wyniku zbierania
szczegółów o pomocy udzielanej Żydom w okresie okupacji hitlerowskiej w rejonie
Ostrowca Świętokrzyskiego przekazuję dalsze uzupełnienia do mojego poprzedniego
oświadczenia z dn. 9 X 1975r.
1. Ob. Maria Modliborkowa aktualnie mieszkająca w Ostrowcu Świętokrzyskim ul.
Iłżecka 50 potwierdza, że Golcowa została zabita jednocześnie z dwoma Żydami,
których ukrywała w swych zabudowaniach we wsi Podszkodzie. Mówił o tym Ob. M.
Modliborkowej ówczesny sołtys tej wsi Władysław Kiszka, który był obecny przy
rozstrzelaniu. Mąż Golcowej jak i Wł. Kiszka już nie żyją.
2. Ob. M. Modliborkowa potwierdza też, że Nowak, który przechowywał Żydów u
siebie we wsi Podszkodzie, został za to aresztowany, wywieziony i rozstrzelany.
3. Ob. Józef Rdzanek przechował 5-ciu Żydów u siebie we wsi Świrna.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz