Konrad Elkana Charmatz
Nightmares: Memoirs of the Years of Horror Under Nazi Rule in Europe, 1939-1945
Nightmares: Memoirs of the Years of Horror Under Nazi Rule in Europe, 1939-1945
Fragmenty książki: charmatz (concordia.ca)
Powolna rekonstrukcja historii społeczności żydowskiej Ostrowca Świętokrzyskiego
piątek, 24 kwietnia 2020
poniedziałek, 20 kwietnia 2020
Cheder i mykwa
Zdjęcia pochodzą najprawdopodobniej z okresu okupacji niemieckiej (do jesieni 1942), autor i dokładna data są nieznane.
Dzięki uprzejmości Kamila Stelmasika
wtorek, 14 kwietnia 2020
piątek, 3 kwietnia 2020
Ulotka podziemnej „organizacji”
"Na skraju obszaru, który obejmował
swą działalnością Związek Zbrojnej Konspiracji (tereny graniczne
powiatów: radomskiego i kieleckiego oraz koneckiego z województwa
łódzkiego), oprócz druków kolportowanych przez partyzantów i
konspiratorów tego winowskiego inspektoratu, spotkać można inne
ulotki, wydawane (?) i kolportowane przez członków nierozpoznanej
do końca podziemnej „organizacji”. Jej aktywność propagandowa
w drugiej połowie 1946 r. i na początku 1947 r. była, jak na
warunki Kielecczyzny, duża i zauważalna, natomiast aktywność
zbrojna, w porównaniu z ZZK, niewielka. Niektóre z druków
kolportowanych przez tę „organizację” wyróżniają się
agresywnym i radykalnym tonem uprawianej propagandy. Szczególną
pozycję w propagandzie tej „organizacji” stanowi jednak ulotka
pt. Płatne Parobki Rosyjskie PPR. Nie wiadomo, w jakich ilościach i
na jakim obszarze była ona rozpowszechniana, na pewno ukazała się
w nocy z 3 na 4 VIII 1946 r. na terenie gminy Bliżyn w powiecie
kieleckim. Ze względu na wydarzenia, które opisuje (pogrom Żydów
w Kielcach) oraz kuriozalną treść, przedstawiony zostanie dłuższy
jej fragment (zachowano pisownię oryginału):
„[. . . ] Oto ostatni wyczyn PPR-u zbrodni kieleckiej. W kamienicy ul. Planty 7 mieszkało około 150 żydów /iwrejów/, dozorcą tej kamienicy był Polak. Od dłuższego czasu w mieście Tym, znikały małoletnie dzieci bez wieści, nikt nie wiedział gdzie i w jaki sposób, aż dnia 3-go lipca b.r., 9-cio letni chłopczyna cudem wyrwało się z szatańsko-komunistyczno-żydowskich rąk, porwane /zginęło/ 1-go lipca, przez trzy dni było głodzone, w dniu ucieczki miało być zamordowane. Dozorca-Polak tej kamienicy wiedział dokładnie o porywaniu i mordowaniu dzieci, wiedział co się dzieje wewnątrz, wiedział jaka ilość już została porwana, jednak nikomu nie powiedział, trzymał w tajemnicy, mordował wspólnie. 9-cio letni chłopiec wykrył komórkę, gdzie się odbywała egzekucja niewinnych dzieci i doniósł obecnym władzom UB i MO, reakcja była natychmiastowa, poszli niektórzy z UB i MO pomścić niewinną krew młodocianych istot, poszły matki, ojcowie, bracia i siostry pomścić niedawno zaginione i zamordowane dzieci. Niektóre matki rozpoznały w piwnicy wyschnięte trupy niedawno zamordowanych swych dzieci — proszę sobie wyobrazić scenę w takiej chwili. Znaleziono w tej piwnicy 40-ści szkieletów dziecięcych — wiedział o tem dozorca. Dziś PPR jest panem życia i śmierci, żąda podpisów Tych, którzy poszli pomścić niewinną krew pomordowanych dzieci, urzą[dza] masówki, wiece w tym kierunku, żąda podpisów od biskupów i księży, żąda, aby czerwono-szatańskie plemię pochować na świętym miejscu. Zrozumieli niektórzy z UB i MO kto rządzi obecnie Polską, wie Komendant MO z Bliżyna o śmierci swego brata funkcjonariusza UB, który został zamordowany przez swych kolegów z UB za to, że poszedł za prawdą, że poszedł pomścić krew niewinnych dzieci /niedawno został aresztowany Komen[dan]t MO z Bliżyna za to, że nie chce już dłużej być dozorcą/. Parobki zaczynają coraz jawniej występować, a więc zamykają kościoły /w białostockim i lubelskim/ aresztują biskupów i księży /po zbrodni kieleckiej aresztowany został biskup kielecki/. W m[iejscowości] Sienno koło Ostrowca Świętokrzyskiego b.r. został zamordowany przez dozorców — zbirów z UB i MO ksiądz — kapelan AK 3-go p.p.L. z bat. kpt. Kłosa. Cześć Jego Pamięci! Wie o tem zdrajca — parobek — żydowski, wie o tem dozorca z Bliżyna Osóbka-Morawski, wie o każdym szczególe, wie o każdym posunięciu, wie o zbrodni kieleckiej, wie o męczarniach żołnierzy AK, wie o zamordowaniu po cichu Tych 9-ciu niewinnych ludzi, parobek-dozorca pilnuje iwreja-żyda Bieruta z Ostrowca, pilnuje Minca z Końskich, czem się zdrajco różnisz od tego dozorcy z Plantów 7! O! biada ci zdrajco. Łzy i krew ojców, matek, braci, sióstr i sierot zostaną pomszczone. Cześć Hitlerowi!! /gdy chodzi o wymordowanie żydo-komuny/ [. . . ]”
Przypis 71 . AAN, KC PPR, sygn. 295/VII–187, k. 72 (druk powielony, oryginał)."
„[. . . ] Oto ostatni wyczyn PPR-u zbrodni kieleckiej. W kamienicy ul. Planty 7 mieszkało około 150 żydów /iwrejów/, dozorcą tej kamienicy był Polak. Od dłuższego czasu w mieście Tym, znikały małoletnie dzieci bez wieści, nikt nie wiedział gdzie i w jaki sposób, aż dnia 3-go lipca b.r., 9-cio letni chłopczyna cudem wyrwało się z szatańsko-komunistyczno-żydowskich rąk, porwane /zginęło/ 1-go lipca, przez trzy dni było głodzone, w dniu ucieczki miało być zamordowane. Dozorca-Polak tej kamienicy wiedział dokładnie o porywaniu i mordowaniu dzieci, wiedział co się dzieje wewnątrz, wiedział jaka ilość już została porwana, jednak nikomu nie powiedział, trzymał w tajemnicy, mordował wspólnie. 9-cio letni chłopiec wykrył komórkę, gdzie się odbywała egzekucja niewinnych dzieci i doniósł obecnym władzom UB i MO, reakcja była natychmiastowa, poszli niektórzy z UB i MO pomścić niewinną krew młodocianych istot, poszły matki, ojcowie, bracia i siostry pomścić niedawno zaginione i zamordowane dzieci. Niektóre matki rozpoznały w piwnicy wyschnięte trupy niedawno zamordowanych swych dzieci — proszę sobie wyobrazić scenę w takiej chwili. Znaleziono w tej piwnicy 40-ści szkieletów dziecięcych — wiedział o tem dozorca. Dziś PPR jest panem życia i śmierci, żąda podpisów Tych, którzy poszli pomścić niewinną krew pomordowanych dzieci, urzą[dza] masówki, wiece w tym kierunku, żąda podpisów od biskupów i księży, żąda, aby czerwono-szatańskie plemię pochować na świętym miejscu. Zrozumieli niektórzy z UB i MO kto rządzi obecnie Polską, wie Komendant MO z Bliżyna o śmierci swego brata funkcjonariusza UB, który został zamordowany przez swych kolegów z UB za to, że poszedł za prawdą, że poszedł pomścić krew niewinnych dzieci /niedawno został aresztowany Komen[dan]t MO z Bliżyna za to, że nie chce już dłużej być dozorcą/. Parobki zaczynają coraz jawniej występować, a więc zamykają kościoły /w białostockim i lubelskim/ aresztują biskupów i księży /po zbrodni kieleckiej aresztowany został biskup kielecki/. W m[iejscowości] Sienno koło Ostrowca Świętokrzyskiego b.r. został zamordowany przez dozorców — zbirów z UB i MO ksiądz — kapelan AK 3-go p.p.L. z bat. kpt. Kłosa. Cześć Jego Pamięci! Wie o tem zdrajca — parobek — żydowski, wie o tem dozorca z Bliżyna Osóbka-Morawski, wie o każdym szczególe, wie o każdym posunięciu, wie o zbrodni kieleckiej, wie o męczarniach żołnierzy AK, wie o zamordowaniu po cichu Tych 9-ciu niewinnych ludzi, parobek-dozorca pilnuje iwreja-żyda Bieruta z Ostrowca, pilnuje Minca z Końskich, czem się zdrajco różnisz od tego dozorcy z Plantów 7! O! biada ci zdrajco. Łzy i krew ojców, matek, braci, sióstr i sierot zostaną pomszczone. Cześć Hitlerowi!! /gdy chodzi o wymordowanie żydo-komuny/ [. . . ]”
Przypis 71 . AAN, KC PPR, sygn. 295/VII–187, k. 72 (druk powielony, oryginał)."
Źródło: Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki, "Podziemie antykomunistyczne wobec Żydów po 1945 roku — wstęp do problematyki (na przykładzie województwa kieleckiego)",
[w:] "Z przeszłości Żydów polskich", pod red. Jacka Wijaczki i Grzegorza Miernika, Kraków 2005
s.268-269